Κύστη Κόκκυγος : Συμπτώματα και Θεραπεία

 Η κύστη κόκκυγος ή τριχοφωλεακό συρίγγιο εντοπίζεται στο κατώτερο τμήμα, την ουρά της σπονδυλικής στήλης ανάμεσα από τους μύες του γλουτού. Κύρια αιτία εμφάνισης της αποτελούν οι τρίχες οι οποίες εισέρχονται μέσα στο δέρμα, λόγω συνεχούς τριβής στην περιοχή. Παρόλα αυτά, τα αίτια εμφάνισης της κύστης κόκκυγος είναι γενικά ασαφή. 

Η κύστη κόκκυγος συναντάται κυρίως σε νέα άτομα, ηλικίας από 15 έως 25 ετών με υψηλή τριχοφυΐα και με μεγαλύτερη συχνότητα σε άντρες από ότι σε γυναίκες (αναλογία 3:1). Μπορεί να αναπτύξετε κύστη κόκκυγος από:

• Ένα τριχοθυλάκιο που ερεθίζεται από την άσκηση λόγω τριβής, τα στενά ρούχα ή την έντονη εφίδρωση και την καθιστική ζωή.
• Μια τρίχα που μεγαλώνει προς τα μέσα και προκαλεί ερεθισμό.
• Αλλαγή ορμονών.

  Μια άλλη θεωρία είναι ότι οι κύστες κόκκυγος μπορούν να  εμφανιστούν έπειτα από ένα τραύμα σε αυτή την περιοχή του σώματός ή αν έχετε ένα μικρό λακκάκι στο δέρμα ανάμεσα στους γλουτούς, είστε πιο επιρρεπείς να εμφανίσετε κύστη κόκκυγος. 

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, περισσότεροι από 80.000 στρατιώτες εμφάνισαν κύστη κόκκυγος και εισέρχονταν στο νοσοκομείο. Οι άνθρωποι νόμιζαν ότι οφείλονταν στον ερεθισμό από την οδήγηση σε ανώμαλα Jeep. Για ένα διάστημα, η κατάσταση ονομαζόταν «Aσθένεια του Jeep».

 Η κύστη κόκκυγος μπορεί να βρίσκεται σε οξεία μορφή ή χρόνια. Όταν τα συμπτώματα εκδηλώνονται ξαφνικά και είναι αρκετά επώδυνα τότε βρίσκεται σε οξεία μορφή και αυτό υποδηλώνει οτι έχει δημιουργηθεί απόστημα με φλεγμονή. Αντίθετα, στη χρόνια κύστη κόκκυγος τα συμπτώματα δεν είναι τόσο έντονα και σε ορισμένες περιπτώσεις όταν είναι ασυμπτωματική, μπορεί να εντοπιστεί τυχαία από τον ασθενή, καθώς δεν υπάρχει φλεγμονή. Αν παρατηρήσετε τα παρακάτω συμπτώματα, καλό είναι να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας.

• Πόνος στη μέση, στην περιοχή του κόκκυγα (μεσογλουτιαία περιοχή), ιδιαίτερα όταν κάθεστε.
• Ερυθρότητα και πρήξιμο στο κάτω μέρος της σπονδυλικής στήλης.
• Το πρήξιμο αυτό εκρύει πύον, από το συρίγγιο που έχει σχηματιστεί και έχει δυσάρεστη οσμή. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εκρύει και αίμα.
• Ευαισθησία στην αφή.
• Ορισμένες φορές παρουσία πυρετό.

 Στα αρχικά στάδια της κύστης κόκκυγος, μπορεί ο πόνος και τα συμπτώματα να μην είναι τόσο έντονα. Ωστόσο, καλό είναι να αποφεύγετε να κάθεστε για πολύωρο χρονικό διάστημα, ενώ είναι σημαντικό να διατηρείτε την υγιεινή της περιοχής, να πλένεστε συχνά και μετά από κάθε κένωση. Η παχυσαρκία μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση της κύστης κόκκυγος καθώς η τριβή είναι μεγαλύτερη και είναι πιο δύσκολο να διατηρηθεί η περιοχή καθαρή. Επομένως, είναι πιο επιρρεπης σε μολύνσεις. Επίσης όταν κάθεστε, τοποθετήστε ένα μαξιλάρι για να αποσυμφορήσετε την πίεση που ασκείται στην περιοχή ή μπορείτε να ξαπλώσετε.

  Ωστόσο σε περίπτωση οξείας φάσης της κύστης, που θέλετε να ανακουφιστείτε από τον πόνο, μπορείτε να τοποθετήσετε λίγο πάγο τυλισγμένο σε πανί για μικρό χρονικό διάστημα ώστε να περιορίσετε την φλεγμονή. Μπορείτε επίσης να πάρετε κάποιο αναλγητικό σε συνεννόηση με γιατρό, για την ανακούφιση από τον πόνο. Φροντίστε να διατηρείτε τη περιοχή της κύστης καθαρή και στεγνή για να αποφευχθεί η περαιτέρω μόλυνση. Η αποτρίχωση της περιοχής συμβάλει σημαντικά στην μείωση επανεμφάνισης στο μέλλον.

 Υπάρχουν διαφορετικές μεθόδοι θεραπείας για την κύστη κόκκυγος. Η θεραπεία για κάθε ασθενή επιλέγεται εξατομικευμένα. Ο γιατρός σας θα κρίνει ποιά είναι κατάλληλη θεραπεία για εσάς λαμβάνοντας υπόψη διάφορους παράγοντες, όπως τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, αν έχει δημιουργηθεί απόστημα, τον χρόνο ανάρρωσης και πολλούς άλλους.

 Αυτή η διαδικασία μπορεί να συμβεί απευθείας στο ιατρείο. Σε αρχικά στάδια μπορεί να χορηγηθεί αντιβίωση και ο γιατρός να πραγματοποιήσει τη διάνοιξη της κυστης αφαιρώντας το υγρό ώστε η φλεγμονή να υποχωρήσει. Η πληγή παραμένει ανοιχτή μέχρι να επουλωθεί. Πρέπει να σημειωθεί οτι αυτή η μέθοδος δεν εξασφαλίζει την οριστική αντιμετώπιση της κύστης καθώς ενδέχεται να υποτροπιάσει κάποια φλεγμονή στο μέλλον. Πολύ σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η αποτρίχωση της περιοχής ώστε να εκμηδενιστεί η πιθανότητα εισόδου των τριχών στη πληγή, καθώς και ο καθαρισμός της περιοχής.

 Συνήθως η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται όταν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα, η έκταση του αποστήματος ή του συριγγίου είναι μεγάλη και έχει υπάρξει ξανά φλεγμονή στο παρελθόν. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να γίνει με ολική ή τοπική αναισθησία και ο θεράπων χειρουργός να αφήσει την πληγή ανοιχτή ή να την κλείσει με ράμματα.

 Στην πρώτη περίπτωση, ο χειρουργός αφήνει το τραύμα ανοιχτό και γεμίζει με επίδεσμο. Αυτό επιτρέπει στην περιοχή να επουλωθεί από μέσα προς τα έξω. Η διαδικασία αυτή διαρκεί περισσότερο, αλλά καθιστά λιγότερο πιθανό η κύστη να επανέλθει.

 Στη δεύτερη περίπτωση ο χειρουργός κλείνει την πληγή με ράμματα το οποίο απαιτεί μικρότερο χρόνο επούλωσης, αλλά διατρέχει μεγαλύτερος κίνδυνος επανεμφάνισης της κύστης κόκκυγος.

  Η φροντίδα του τραύματος είναι πολύ σημαντική μετά την επέμβαση. Μετά το χειρουργείο, το τράυμα απαιτεί καθημερινή περιποίηση και καθαρισμό με συχνές αλλαγές γαζών στο σπίτι του ασθενούς. Το διάλυμα Prontosan Wound Irrigation Solution βοηθάει όχι μόνο στη γρήγορη επούλωση της πληγής αλλά και στην ανώδυνη αλλαγή των επιδέσμων που τοποθετούνται στο ανοιχτό τραύμα.

 Η θεραπεία Laser πραγματοποιείται με μία ενδοσκοπική δέσμη ακτινοβολίας. Ένας λεπτός, εύκαμπτος σωλήνας εισέρχεται μέσα στο συρίγγιο και με τη φωτοθερμική μέθοδο καταστρέφει τις τρίχες , το υγρό και το νεκρωτικό ιστό που βρίσκονται μέσα στα τοιχώματα του συριγγίου. Η θεραπεία Laser είναι η λιγότερο επεμβατική θεραπεία καθώς δεν χρειάζεται τομή. Ο χρόνος ανάρρωσης είναι πολύ γρήγορος συγκριτικά με τις προηγούμενες θεραπείες. Ωστόσο, ενδείκνυται για μικρού και μεσαίου μεγέθους συρίγγια.

 Οι ενέσεις με φαινόλη μπορούν να θεραπεύσουν και να προλάβουν τις ήπιες και μέτριες κύστες κόκκυγος. Η φαινόλη είναι μία όξινη χημική ένωση η οποία δρα ως αντισηπτικό, στο εσωτερικό της κύστης. Η διαδικασία αυτή μπορεί να χρειαστεί αρκετές επαναλήψεις, προκαλώντας την σκλήρυνση της πληγής και την επούλωση της. Ένα αρνητικό χαρακτηριστικό της θεραπείας αυτής  έχει πιθανότητες επανεμφάνισης κύστης κόκκυγος στο μέλλον.

Πηγές :

1. Australian Government – Healthdirect Australia. (n.d.). Pilonidal Disease. Retrieved from https://www.healthdirect.gov.au/pilonidal-disease

2. WebMD. (n.d.). Pilonidal Cyst. Retrieved from https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/pilondial-cyst

3. Mayo Clinic. (n.d.). Pilonidal Cyst. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pilonidal-cyst/symptoms-causes/syc-20376329

4. NHS. (n.d.). Pilonidal Sinus. Retrieved from https://www.nhs.uk/conditions/pilonidal-sinus/

5. Dr. Kyritsis. (n.d.). Κύστη Κοκκύγος [Pilonidal Cyst]. Retrieved from https://drkyritsis.gr/%CE%BA%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BA%CE%BF%CE%BA%CE%BA%CF%85%CE%B3%CF%8C%CF%82/

6. Gialvalis.gr. (n.d.). Κίστη Κόκκυγος [Pilonidal Cyst]. Retrieved from https://gialvalis.gr/kisti-kokkygos/

7. Mayo Clinic. (n.d.). Pilonidal Cyst: Diagnosis & Treatment. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pilonidal-cyst/diagnosis-treatment/drc-20376332

8. Osmosis. (n.d.). Pilonidal Cyst. Retrieved from https://www.osmosis.org/answers/pilonidal-cyst