Η σεξουαλική ζωή & οι σχέσεις μετά την στομία

Mετά από οποιαδήποτε επεμβασή οστομίας, κολοστομίας, ειλεοστομίας ή ουρητηροστομίας, χρειάζονται λίγες εβδομάδες υπομονής για να επιστρέψετε πλήρως στην καθημερινότητά σας. Μετά την ανάρρωση δεν υπάρχει τίποτα παθολογικό που να εμποδίζει τη σεξουαλική σας δραστηριότητα αφού είναι εξαιρετικά σπάνιο αυτές οι επεμβάσεις να προκαλέσουν κάποια ζημιά στα νεύρα του σεξουαλικού συστήματος.

Παρόλα αυτά η συνέχιση της σεξουαλικής δραστηριότητας μετά από χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι μια συναισθηματική και δύσκολη στιγμή τόσο για εσάς όσο και για τον/την συντροφό σας.  Τα προβλήματα δημιουργούνται κατά την προσαρμογή στην νέα πραγματικότητα αλλά οι περισσότεροι εστιάζουν και προβληματίζονται σχετικά με την αυτοαντίληψη και πως η αλλαγή στην περιοχή της κοιλιάς μπορεί να επηρεάζει την ελκυστικότητα.

Όπως θα ανακαλύψετε παρακάτω, όλα είναι συνήθως μόνο στο μυαλό και υπάρχουν όλες οι λύσεις ώστε η σεξουαλική ζωή με στομία να είναι το ίδιο ευχάριστη για εσάς και τον/την σύντροφό σας όπως και πριν. Το μόνο που χρειάζεται είναι παραπάνω πληροφόρηση, πολλή επικοινωνία και λίγη προθυμία και υπομονή για προσαρμογή.

Ο φόβος & τα σεξουαλικά προβλήματα που προκαλεί η στομία

Πρόσφατα βρήκα αυτή την ερώτηση, δημοσιευμένη στην Καναδική κοινότητα της εντερικής έρευνας, GI Society.

Αρχικά πιθανότατα να ανησυχείτε για τα πάντα όπως το πως να ξαπλώσετε ή και σε ποια πλευρά. Αυτές είναι συχνές ερωτήσεις όχι μόνο για το σεξ αλλά και ακόμα και για τον ύπνο.

Μην ξεχνάτε ότι είχατε μια σημαντική χειρουργική επέμβαση, επομένως είναι φυσιολογικό να είστε ανήσυχοι για τις αντιδράσεις του/της συντρόφου σας όσον αφορά τη στομία σας. Θα χρειαστεί χρόνος και για τους δυο σας να προσαρμοστείτε στις αλλαγές και για το σώμα σας να ανακάμψει.

Σωματικά, μπορεί να μην είστε σε θέση να χαλαρώσετε και να απολαύσετε μια οικεία σχέση για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτό το διάστημα ποικίλει ανάλογα με:

• Το πόσο καιρό ήσασταν άρρωστοι πριν την επέμβαση
• Την έκταση της ίδιας της χειρουργικής επέμβασης στομίας
• Την ανάγκη για άλλες θεραπευτικές αγωγές μετά την επέμβαση

Αν και η μειωμένη σεξουαλική διάθεση είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε άγχος και για τους δυο σας, γι’ αυτό είναι ζωτικής σημασίας να μιλήσετε ο ένας στον άλλο για να αποφεύγονται παρεξηγήσεις.

Αν ακόμα βρίσκεστε σε αυτή την φάση, πρέπει να δουλέψετε ωστέ να ανακτήσετε την εμπιστοσύνη στον εαυτό σας ώστε το σεξ δεν θα είναι πλέον συνώνυμο φόβου και ανησυχίας, αλλά μια στιγμή οικειότητας και ηδονής.

Η αλλαγή του σωματικού ειδώλου

Ο κυριότερός φόβος και ουσιαστικό εμπόδιο για την επιστροφή στην προηγούμενη σεξουαλικη δραστηριότητα πηγάζει από την αλλαγή του σωματικού ειδώλου μετά την επέμβαση δημιουργίας στομίας.

Αν και κάθε άνθρωπός το αντιμετωπίζει διαφορετικά, η ουσιαστική πρόκληση της αποδοχής και της σύνδεσης με ένα αλλαγμένο σώμα πολλές φορές καταστρέφει την σεξουαλική αυτοπεποίθηση ενώ η κατάσταση επιβαρύνεται από την ανασφάλεια που του δημιουργείται καθώς δεν είναι σίγουρος κατά πόσο ο σεξουαλικός σύντροφος είναι σε θέση να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.

Αυτή η άσχημη ψυχολογία όμως προκύπτει από τις εντελώς λανθασμένες αντιλήψεις του ατόμου αλλά και της κακής ενημέρωσης γύρω από το σεξ και την στομία. Μην προκαταβάλετε καταστάσεις και μην δημιουργείτε αρνητικό κλίμα.

Αντιμετωπίστε την σωματική αλλαγή με αποφασιστικότητα και αισιοδοξία. Είστε μαχητές, διψασμένοι για ζωή και θα πρέπει να αντιμετωπίζετε το σεξ ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Η στομία δεν είναι εμπόδιο αλλά η λύση σε όλα τα προβλήματα της καθημερινότητας που αντιμετωπίζατε πριν.

Ειδικότερα για τις γυναίκες

Η στομία μπορεί να έχει επιπτώσεις στις γυναίκες αλλά όχι κάτι που δεν μπορεί να ξεπεραστεί.

Αρκετά συχνά, παρατηρήται ξηρότητα αλλά μπορεί να επιλυθεί πολύ εύκολα με κάποιο λιπαντικό, υπόθετα, λιπαντικά προφυλακτικά ή ακόμα και σάλιο.

Εξαιρετικά σπάνια μπορεί η επέμβαση να να αλλάξει την ευαισθησία της κλειτορίδας ή του κόλπου λόγου αλλαγών στις νευρικές οδούς. Δεν υπάρχει κανένας λόγος ανυσηχίας, απλά θα χρειαστεί λίγος πειραματισμός από εσάς και τον συντροφό σας για να επαναχαρτογραφήσετε αυτές τις ερωτογόνες ζώνες.

Κάποιες φορές, το σώμα αναπτύσσει ουλώδη ιστό, ο οποίος μπορεί με την σειρά του να επηρεάσει την ελαστικότητα του κόλπου. Και εδω δεν υπάρχει απολύτως κανένα πρόβλημα, απλά θα πρέπει να αφιερώσετε λίγο παραπάνω χρόνο ώστε χαλαρώσετε την περιοχή του κόλπου.

Τέλος, στην περίπτωση ολικής αφαίρεσης του ορθού, μπορεί να αντιμετωπίσετε δυσφορία με κάποιες στάσεις επειδή το ορθό υποστηρίζει τον κόλπο κατά τη διάρκεια του σεξ αλλά και πάλι αυτό δεν είναι πρόβλημα αφού υπάρχουν αμέτρητες στάσεις που πρέπει απλά να δοκιμάσετε. Συνήθως προτιμούνται αυτές που δεν βαραίνουν την περιοχή της στομίας.

Ειδικότερα για τους άντρες

Μπορεί να υπαρξουν προβλήματα με την στύση μετά από μία επέμβαση στομίας αλλά είναι προσωρινά. Το πρόβλημα μπορεί να δημιουργηθεί λόγω των αλλαγών στην παροχή του αίματος και σπανιότερα στις νευρικές απολήξεις στο πέος. Αν και μερικοί άνδρες θα αντιμετωπίσουν προβλήματα στύσης μέχρι και 2 χρόνια μετά την εγχείριση,  υπάρχουν πολλές θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν όπως:

• Φάρμακα (Viagra, ενέσεις πέους, κλπ.)
• Εμφυτέυματα
• Μηχανικές στυτικές συσκευές
• Αντλίες κενού

Τις περισσότερες φορές βέβαια το πρόβλημα είναι καθαρά ψυχολογικό και καλό θα ήταν να μιλήσετε με τον γιατρό σας ή καποιον ειδικό πριν στραφείτε σε άλλες λύσεις.

Αν και εξαιρετικά σπάνιο καθώς τα νεύρα που ελέγχουν τις γεννητικές λειτουργίες βρίσκονται κοντά στο έντερο, υπάρχει ένας πολύ μικρός κίνδυνο ανικανότητας ή υπογονιμότητας, ειδικότερα σε περιπτώσεις όπως η πυελική εκτροπή κατά την οποία αφαιρείται η ουροδόχος κύστη. Συζητήστε με τον γιατρό σας, αν κρίνει ότι θα ήταν καλό να αποθηκέυστετε σπέρμα πριν από μία τέτοια επέμβαση.

Ειδικότερα για τα ομόφυλα ζευγάρια

Φυσικά και εδώ ισχύουν τα ίδια αλλά σίγουρα η στομία αποτελεί επιπλέον πρόκληση για άτομα που χρησιμοποιούν το ορθό τους για σεξ. Καλό θα ήταν να μίλησετε με τον γιατρό σας καθώς υπάρχει αυξημένος κίνδυνος τραυματισμού και αιμοραγίας ωστέ να συνεχίζετε να απολαμβάνεται την σεξουαλική σας ζωή με ασφάλεια. Δυστυχώς όμως στην περίπτωση ολικής αφαίρεσης του ορθού, το πρωκτικό σεξ δεν είναι δυνατό.

Εάν είχατε σχέση και πριν την στομία

Όλα είναι ευκολότερα όταν έχουμε κάποιον να στηριχτούμε. Η ύπαρξη συντρόφου πριν από μία επέμβαση στομίας είναι πολύτιμη αφού έχετε ήδη αντιμετωπίσει μαζί μία ασθένια που οδήγησε εδώ.

Μπορεί αρχικά να είστε φοβισμένοι ή λυπημένοι και να έχετε δεκάδες ερωτήσεις για το τι αλλάζει αλλά θα μάθετε τα πάντα και θα προσαρμοστείτε μαζί. Θα ήταν μεγάλο λάθος να αποκλείσετε τον/την συντροφό σας από αυτή τη διαδικασία. Η επικοινωνία είναι ζωτικής σημασίας για την αποκατάσταση της σεξουαλικής σας σχέσης.

Ο χρόνος που περνάτε μαζί, μετα την ασθένεια, τη χειρουργική επέμβαση και την ανάρρωση είναι γεμάτος με συγκίνηση. Συζητήστε αυτά τα συναισθήματα και τις απαντήσεις στις αλλαγές που έχουν συμβεί. Κάποιοι άνθρωποι δυσκολέυονται να δουν τον εαυτό του γυμνό λόγω της στομίας και ταυτόχρονα θεωρουν ότι αυτο το συναίσθημα θα είναι ακόμα μεγαλύτερο στον συντροφό τους.

Αναμφίβολα θα υπάρξουν φόβοι για το κατά πόσο παραμένετε σέξι αλλά δεν χάνετε τίποτα με το να ρωτήσετε τι πιστέυει το έταιρον ήμισυ για εσάς. Κατά πάσα πιθανότητα θα ακούσετε ότι δεν έχουν αλλάξει τα συνασθήματά του για εσάς και σας ποθεί το ίδιο με πριν. Αυτό και μόνο είναι αρκετό για να ανακτήσετε την αυτοπεποιθησή σας.

Αλλά ακόμα και αν η στομία τον/την κάνει να αισθάνεται άβολα, εξερευνήστε την μαζί. Αυτό που θα καταφέρετε σαν ζευγάρι θα είναι και ένας τρόπος να έρθετε ακόμα πιο κοντά από πριν.

Φυσικά κάποιες σχέσεις  μπορεί να τελειώσουν μετά από μια επέμβαση στομίας. Το σεξ είναι μόνο ένα κομμάτι, ναι μεν σημαντικότατο, μιας υγειούς σχέσης. Εάν ο πρώην συντροφός σας ισχυρίστηκε ότι κάτι τέτοιο είναι αιτία χωρισμού τότε σίγουρα είστε καλύτερα χωρίς αυτόν.

Αναζητώντας για σύντροφο

Εάν λοιπόν δεν είχατε σχέση ή χωρίσατε, τότε θα έρθει αναπόφευκτα η στιγμή που θα ξεκινήσετε να βγαίνετε ραντεβού. Το μεγάλο ερώτημα είναι πότε θα ενημερώσετε έναν υποψήφιο σύντροφο για την στομία σας και σίγουρα δεν είναι καλή ιδέα να το αφήσετε για λίγο πριν βγουν τα ρούχα.

Φυσικά όλα εξαρτώνται από το τι ψάχνετε. Αν θέλετε μόνο σεξ, δηλαδή ένα one night stand που λενε και στα ελληνικά, τότε θα ήταν καλύτερα να ενημερώσετε άμεσα. Αλλά αν ψάχνετε για κάτι σοβαρό τότε σίγουρα θα βρείτε την κατάλληλη στιγμή.

Άλλωστε βγαίνοντας μερικά ραντεβού με τον ίδιο άνθρωπο θα του δώσετε και τον χρόνο να δει ότι η στομία σας δεν επηρεάζει την καθημερινή σας ζωή. Μπορείτε να βγαίνετε και να διασκεδάζετε όπως όλοι. Κάποια στιγμή θα του μιλήσετε για την ασθένεια που σας οδήγησε σε επέμβαση στομίας και τότε θα είστε σε θέση να τον/την ενημερώσετε για όσα πρέπει να γνωρίζει.

Τι αλλάζει τελικά στο σεξ όταν έχεις στομία

Η αναμονή μιας πλήρους διεισδυτικής σεξουαλικής επαφής αμέσως μετά τη χειρουργική επέμβαση στομίας μπορεί να μην είναι ρεαλιστική. Γενικά, οι χειρουργοί προτείνουν περίπου 3 εβδομάδες αναμονής αλλά αυτό διαφέρει από άτομο σε άτομο. Αρχικά ο αυθορμητισμός μπορεί να χαθεί καθώς χρειάζεται χρόνος για να μάθαιτε να διαχειρίζεστε τον σάκο και την στομία κατά τη σεξουαλική δραστηριότητα.

Μια σταδιακή προσέγγιση της σεξουαλικής δραστηριότητας που είχατε πριν, μπορεί να βοηθήσει εσάς και τον/την συντροφό σας να αισθανθείτε πιο άνετα και σίγουροι.

Πρώτα από όλα η διεισδυτική σεξουαλική επαφή δεν είναι ό μόνος τρόπος για να έρθετε κοντά και αυτό ισχύει όλους ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού. Εάν σας τρομάζει αυτή ή ιδέα θυμηθείτε ότι η ικανοποίηση έρχεται μέσα και από ένα χάδι, μία αγκαλιά, ένα φιλί ή απλώς κρατώντας κάποιον από το χέρι.

Πλησιάστε ο ένας το άλλο, αγγίξτε ο ένας τον άλλον, δώστε τον χρόνο που χρειάζεται για να ανακτήσετε την αυτοπεποίθηση σας και να αναζωογονήσετε την σχέση σας μετά από μια δύσκολη χειρουργική επέμβαση. Βρείτε χώρο για χιούμορ, καθώς η στομία κάνει απρόσμενους θορύβους. Προσπαθήστε να αποφύγετε τα χρονοδιαγράμματα και τις συγκεκριμένες προσδοκίες σχετικά με την επανάληψη της σεξουαλικής δραστηριότητας.

Πάνω από όλα θα πρέπει να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας και να αφιερώσετε χρόνο για να συζητήσετε τα συναισθήματά σας με τον/την σύντροφό σας. Ξεκαθαρίστε αν τα προβλήματα πηγάζουν πραγματικά από την ασθενεια που αντιμετωπίζετε και την στομία ή προυπήρχαν από προηγούμενες σχέσεις.

Ούτως ή άλλως το πρωταρχικό σεξουαλικό μας όργανο είναι ο εγκέφαλος. Τα σεξουαλικά προβλήματα συνήθως προέρχονται από από άγχος και ανασφάλεια και όχι από κάποια παθολογία. Έαν δεν λύσετε όποιο πρόβλημα δημιουργηθεί με τον συντροφό σας θα πρέπει να είστε έτοιμοι να συζητήσετε με το γιατρό σας καθώς η συμβουλή του μπορεί να αφορά διάφορα θέματα.

Μπορεί να αφορά μια πρακτική λύση, όπως αλλαγή της στάσης κατά τη διάρκεια του σεξ, ή τη χρήση λιπαντικού αν το πρόβλημα είναι ξηρότητα ή δυσφορία. Υπάρχουν επίσης πολλές άλλες ιατρικές ειδικότητες για να σας παραπέμψει αν αισθάνεσθε ότι θα επωφεληθείτε από τις συμβουλές τους όπως κάποιον σεξολόγο ή σύμβουλο ψυχοσεξουαλικών προβλημάτων σε κάποια ανάλογη κλινική.

Το μυστικό κρύβεται στον σάκο στομίας

Όλοι μας ετοιμαζόμαστε κατάλληλα για σεξ, από ένα απλό ντους, ξύρισμα ή φορώντας σέξι εσώρουχα μέχρι απαλά φώτα, σαμπάνια ή μουσική για τους πιο ρομαντικούς. Φυσικά δεν αλλάζει κάτι για τα άτομα με οστομία αλλά ο κατάλληλος σάκος και η σωστή προετοιμασία θα σας βοηθήσουν να αισθανθείτε πιο άνετα στην κρεβατοκάμαρα.

• Βεβαιωθείτε ότι είστε καθαροί. Κάντε ένα ντους ή ακόμα καλύτερα, μπείτε μαζί με τον συντροφό σας στην μπανιέρα ή στο ντους, χρησιμοποιώντας το μπάνιο ως ασφαλή ευκαιρία για να αρχίσετε να αγγίζετε και να χαϊδεύεστε ξανά
• Εάν φοράτε ζώνη οστομίας, βεβαιωθείτε ότι είναι και αυτή καθαρή
• Η πλάγιες στάσεις μπορεί να λειτουργήσουν καλύτερα από την πλευρά της στομίας αφού ο σάκος δεν θα μπει ανάμεσα σε εσάς και τον σύντροφό σας.
• Εστιάστε στην ευχαρίστηση και όχι στον σάκο. Αν φοβάστε ότι θα ξεκολλήσει, ενισχύστε τον με χαρτοταινία γύρω από τις άκρες
• Εάν ανησυχείτε για την εμφάνιση του σάκου χρησιμοποιήστε ένα κάλυμμα και φυσικά προτιμήστε αδιαφανη σακουλάκια. Υπάρχουν ειδικά δαντελωτα ρούχα που καλύπτουν μόνο την κοιλιά και κρύβουν τον σάκο σε μια διακριτική τσέπη. Υπάρχουν εσώρουχα οστομίας που παρέχουν αρκετή υποστήριξη παραμένοντας σέξι ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που παίρνουν βελόνα και κλωστή για να φτιάξουν τα δικά τους προσαρμοσμένα εσώρουχα για το κρεβάτι
• Το μυστικό λοιπόν κρύβεται στον σάκο. Χρησιμοποιήστε έναν «σάκο πάθους» κατά τη διάρκεια του σεξ. Πρόκειται για πολύ μικρότερους σάκους (mini) οι οποίοι θα κάνουν την μεγάλη διαφορά στην σεξουαλική σας ζωή

Τα μικρότερα, πιο διακριτικά σακουλάκια είναι η καλύτερη επιλογή είτε πρόκειται για αυτοκόλλητους σάκους μίας χρήσης ή για συστήματα δύο τεμαχίων. Ενώ έχουν περιορισμένη χωρητικότητα αυτό είναι μίκρο πρόβλημα για εσάς αφού θα τα χρησιμοποιήσετε για πολύ συγκεκριμένο λόγο. Απλά θυμηθείτε να επιστρέψετε στον κανονικό σας σάκο στομίας μετά το σεξ.

Ο σάκος στομίας είναι το σημαντικότερο εργαλείο και ουσιαστικά αποτελεί μέλος του σώματος σας. Οι συγχρονοί σάκοι είναι κατασκευασμένοι από τέτοια υλικά ωστέ να έχετε μία συνεχή αίσθηση καθαρότητας. Όσο για όσους φοβούνται για πιθανές οσμές που μπορεί να αναδυθούν κατά την διάρκεια της σεξουαλικής πράξης, δεν υπαρχεί απολύτως κανένας κινδυνός αφού χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας υπάρχουν πλέον τα κατάλληλα φίλτρα που απωθούν όλες τις δυσάρεστες οσμές.

Φυσικά υπάρχουν ανάλογες λύσεις και για την περίπτωση του υποκλυσμού.

Τι θα πρέπει να γνωρίζω σχετικά με την αντισύλληψη, την εγκυμοσύνη και τον τοκετό?

Όσον αφορά την αντισύλληψη, μπορεί να χρειαστεί να αλλάξετε τον τύπο της αντισύλληψης που χρησιμοποιούσατε πριν από τη χειρουργική επέμβαση, όπως στην περίπτωση των αντισυλληπτικών χαπιών, για παράδειγμα, που ο οργανισμός σας μπορεί να μην είναι πλέον σε θέση να απορροφήσει την πλήρη δόση του φαρμάκου. Θα πρέπει να ρωτήσετε το γιατρό σας σχετικά με την αντισύλληψη μετά από τη χειρουργική επέμβαση.

Η ουρητηροστομία δεν εμποδίζει μια γυναίκα να μείνει έγκυος ή να γεννήσει. Πολλές γυναίκες είχαν επιτυχημένες και χωρίς επιπλοκές εγκυμοσύνες μετά την επέμβασή τους. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις απέκτησαν και πολλά παιδιά αφότου έκαναν επέμβαση στομίας.

Ωστόσο, συνήθως συνιστάται να περιμένετε περίπου ένα χρόνο μετά την επέμβαση, για να κάνετε οικογένεια, καθώς αυτό σας δίνει χρόνο επούλωσης και σας επιτρέπει να ανακάμψετε ψυχολογικά. Αν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες, επικοινωνήστε με το νοσηλευτικό προσωπικό της Traumacare.